भारतीय राष्ट्रीय स्वतंत्रता आंदोलन से संबंधित महत्वपूर्ण संस्थाएं

◾️वेद समाज 

स्थापना    –  1864

संस्थापक  –  श्री धरालु नायडू

◾️ इण्डियन सोसायटी

स्थापना   – 1872

संस्थापक     – आनंद मोहन बोस

◾️आर्य समाज

स्थापना   – 1875

संस्थापक      –   स्वामी दयानंद सरस्वती

◾️थियोसोफिकल सोसायटी 

स्थापना  – 1875

संस्थापक  –  मैडम ब्लावतस्की और कर्नल अल्काट

◾️मोहम्मडन एंग्लो ओरिएण्टल कॉलेज

स्थापना      –   1875

संस्थापक      –   सर  सैयद अहमद खान

◾️ इंडियन एसोसिएशन

स्थापना      –   1876

संस्थापक      –   सुरेंद्रनाथ बनर्जी  , आनंद मोहन बोस

◾️ भारतीय राष्ट्रीय कांफ्रेंस

स्थापना   –  1883

संस्थापक    – एस.  एन. बनर्जी

◾️भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस

स्थापना     –  1885

संस्थापक   –  ए. ओ. ह्युम

◾️बॉम्बे प्रेसीडेंसी एसोसिएशन

स्थापना     –   1885

संस्थापक    –   फिरोजशाह मेहता, तैलंग  , बदरुद्दीन तैयब

◾️वेल्लूर मठ

स्थापना       –   1887

संस्थापक     –    स्वामी विवेकानंद

◾️इंडियन सोशल कॉन्फ्रेंस

स्थापना     –  1887

संस्थापक    –  महादेव गोविंद रानाडे

◾️यूनाइटेड इंडियन पेट्रियोटिक एसोसिएशन

स्थापना     –   1888

संस्थापक     –   सर सैयद अहमद खाँ

◾️ रामकृष्ण मिशन

स्थापना    –   1897

संस्थापक      –  स्वामी विवेकानंद

◾️सर्वेट्स ऑफ इंडिया सोसायटी

स्थापना    –   1905

संस्थापक     –   गोपाल कृष्ण गोखले

◾️मुस्लिम लीग

स्थापना       –  1906

संस्थापक    –   सलीममुल्ला एवं आगा खाँ

◾️गदर पार्टी

स्थापना      –   1913

संस्थापक    –   हरदयाल,  काशीराम तथा सोहन सिंह

◾️होम रूल लीग

स्थापना     –   1916

संस्थापक      –   बाल गंगाधर तिलक ,  एनी बेसेंट

◾️ विश्व भारती

स्थापना     – 1918

संस्थापक   –  रविंद्रनाथ टैगोर

◾️कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ इंडिया

स्थापना     –  1920

संस्थापक       एम. एन. रॉय

◾️सर्वेंट्स ऑफ पीपुल सोसाइटी

स्थापना     –   1920

संस्थापक     –   लाला लाजपत राय

◾️अखिल भारतीय ट्रेड यूनियन कॉन्फ्रेंस

स्थापना   –  1920

संस्थापक     –   एन.एम. जोशी

◾️ स्वराज पार्टी

स्थापना       –  1923

संस्थापक      –   मोतीलाल नेहरू, चितरंजन दास व एन सी      केलकर

◾️ राष्ट्रीय स्वयं सेवक संघ

स्थापना    –   1925

संस्थापक   – के.बी. हेडगेवार

◾️ हिंदुस्तान सोशलिस्ट रिपब्लिकन एसोसिएशन

स्थापना    –   1928

संस्थापक     – चंद्रशेखर आजाद भगत सिंह

◾️ खुदाई खिदमतगार

स्थापना     –   1930

संस्थापक     –  खान  अब्दुल गफ्फार खान

◾️ अखिल भारतीय किसान सभा

स्थापना       –   1936

संस्थापक      –   एन जी रंगा तथा स्वामी सहजानंद

◾️ अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद

स्थापना        –   1936

संस्थापक     – मीनू मसानी , अशोक मेहता व डॉ. अशरफ

◾️ फॉरवर्ड ब्लॉक

स्थापना     –  1939

संस्थापक    –   सुभाष चंद्र बोस

◾️ रेडिकल डेमोक्रेटिक दल

स्थापना      –   1940

संस्थापक       –   एम.एन. राय

◾️आजाद हिंद फौज

स्थापना       –  1943

संस्थापक      –   कैप्टन मोहन सिंह, सुभाष चंद्र बोस, रासबिहारी बोस